
2012-11-18
Rocznica śmierci Hadasia, Hatki i Tomy. Drzewa Pamięci.
Dziś siadają pod nimi matki z dziećmi w wózkach, uczniowie zbierają liście na lekcje przyrody. Młodzi rzeźbią swoje inicjały i serca ale nigdy nie na nich. Te drzewa są wyjątkowe, specjalne, choć gdyby zapytać dlaczego, niewielu pamięta. Przypominają o tym co roku harcerze, którzy zajmują się drzewami, na których powieszono trzech młodych chłopaków działających w konspiracji: Józefa Hadasia, Huberta Hatkę, Teodora Tomę.
– Wydarzenia sprzed siedemdziesięciu jeden lat głęboko wbiły się w zbiorową świadomość mieszkańców Brzozowic-Kamienia. Ale z latami świadkowie odchodzą, czas wymazuje takie wspomnienia i dziś pozostały te drzewa jako nieliczni świadkowie wydarzeń 1941 roku – mówi komendantka piekarskiego hufca ZHP Elżbieta Kubica - Chcemy przywrócić to miejsce naszej pamięci poprzez właśnie te drzewa. Dlatego zamierzamy zgłosić je dokonkursu na drzewo roku organizowane przez fundację Gaja.
18 listopada 1941 roku powieszono na trzech klonach trójkę Brzozowiczan, którzy walczyli z okupantem hitlerowskim. Z egzekucji zrobiono widowisko â pod drzewami zebrano mieszkańców Brzozowic, młodzież szkolną oraz powstańców śląskich. Akt oskarżenia brzmiał: “spiskowanie, zdrada stanu, przygotowania do zbrojnego powstania, włamania do aptek, w celu zdobycia trucizny i próby zgładzenia kierowniczych osobistości, drukowanie nielegalnych i podburzających ulotek”. Wyrok: na zarządzenie władz okupacyjnych – śmierć przez powieszenie z natychmiastowym wykonaniem.
Ostatnio historię tę przypomniała Aleksandra Matuszczyk Kotulska, która spisała relację siostry Jozefa Hadasia - Krystyny Wloczek i ich rodziny w książce „Brzozowice Kamień - dzieje parafii” – wydanej w 2009 roku przez parafię Piotra i Pawła. Tak siostra zabitego wspomina moment egzekucji
„Kiedy ich wieszali, Hatko wykrzyczał „Niech żyje Polska”, a nasz Józef wchodząc na podest zobaczył mamę. Powiedział: „Jezus, Maryja, moja matka”. Toma, kiedy zobaczył swoją żonę i dwuletnie dziecko, zemdlał”.
Egzekucja trwała piętnaście minut (od 10.30 do 10.45) ale ciała pozostawiono na publiczny widok do godziny 14.00. Po kilku dniach na drzewach ktoś wyrył krzyże, po wojnie pod drzewami postawiono drewniane krzyże, potem pomnik, na drzewach zawieszono tabliczki a park nosi nazwę Trzech Bohaterów.
– W ciągu jednego roku, pani Krystyna, wówczas 6 letnia dziewczynka straciła ojca i dwóch braci, pozostała sama z matką i siostrą, bez środków do życia z zakazem wykonywania pracy, a przecież to historia tylko jednej z trzech rodzin, które straciły wówczas bliskich - mówi Elżbieta Kubica.
Komendantka Kubica utrzymuje kontakt z krewnymi bohaterów z Brzozowic, otrzymała od rodzin pamiątki po nich, które chce wyeksponować w miejscu, by mieli do nich dostęp mieszkańcy nie tylko Brzozowic ale całego miasta.
Ostatnim pomysłem na przypomnienie tego niezwykłego w dziejach miasta i regionu miejsca, jest udział w konkursie Drzewo Roku. Organizatorzy poszukują drzew z historią, która pobudza wyobraźnię i scala wspólnotę osób mieszkających w danym regionie. Pomysł poparł zastępca Prezydenta Miasta Janusz Pasternak.
– Dobrze, że ta historia nadal jest żywa i ważna, szczególnie dla młodych - mówi prezydent Pasternak – Wspieram takie działania, szczególnie jeśli wiążą się z ważnymi wydarzeniami w życiu społecznym.
Dziś o 17.00, jak co roku harcerze spotkają się Parku Trzech Bohaterów by uczcić pamięć Hatki, Hadasia i Tomy. Liczą, że kolejną rocznicę obchodzić będą pod „Drzewami roku”, a o historii ich bohaterów usłyszy cała Polska.
– Te drzewa to żywe pomniki, jednocześnie toczy się w ich cieniu normalne życie, takie, o które walczyli nasi patronowie – dodaje komendantka Kubica – to chyba najlepsze zakończenie tej historii.
Marcin Gaweł
* materiał przesłany przez zespół prasowy UM. Powstał w oparciu o materiały informacyjne zawarte na stronie piekarskiego hufca ZHP www.piekaryslaskie.zhp.pl oraz książce Aleksandry Matuszczyk Kotulskiej Brzozowice- Kamień Dzieje Parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła, Piekary Śląskie 2009
Komentarze
Uwaga! Dyskusja jest moderowana raz dziennie (zwykle rano) - komentarze nie pojawiają się od razu w momencie publikacji. Komentarze nie związane z tematem posta, obraźliwe, wulgarne nie są publikowane. Jeśli nie widzisz swojego komentarza sprawdź MOJE ZASADY i REGULAMIN