Krzysztof Turzański - Sława Umińska-Kajdan

2020-09-29

Nieuzasadniona podwyżka czynszów?

Inflacja to proces wzrostu przeciętnego poziomu cen. W ubiegłym roku w Polsce wyniosła 2,3%. W szczytowym momencie, na początku 2020 roku, inflacja osiągnęła wartość 4,7% (teraz spadła do 3%) i był to najwyższy odczyt wskaźnika od 2012 roku. O tyle spadła siła nabywcza naszych pieniędzy. O tyle też (i to minimalnie) wzrosły ceny. Jeśli chodzi o czynsze to powinny co roku być podnoszone o minimum poziom inflacji, co zresztą jest zapisane w polityce mieszkaniowej. Ostatnia podwyżka była zrealizowana w 2016 roku i mimo zmiany stawki bazowej w 2020 roku… wciąż jesteśmy poniżej poziomu zakładanego w uchwale Rady Miasta.

– Proszę państwa, ceny rosną. Ja sobie zdaję z tego sprawę, że ceny rosną. Ale musicie mieć Państwo świadomość, że jak rosną wynagrodzenia, to niestety rosną też i ceny – mówił prezydent Andrzej Duda.

Polityka mieszkaniowa prowadzona jest na podstawie uchwały dotyczącej programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Piekary Śląskie w latach 2017 – 2021. Uchwałę przyjęli radni w 2016 roku, podpisał przewodniczący Piotr Buchwald. W programie przyjęto zmiany stawki czynszu o 2% rocznie, ale również zasady naliczania “zwyżek” i “zniżek”  Zobacz TUTAJ

Jedna z radnych opozycji uważa, że “ktoś uszczupla mieszkańcom portfel i to bezpodstawnie”. Padły nawet ostrzejsze słowa. Radna czegoś nie ogarnia: podstawą naliczania czynszów jest uchwała Rady Miasta, podjęta między innymi przez klubowych kolegów pani radnej, którzy głosowali za zasadami rozliczeń i podwyżkami: Piotra Buchwalda, Małgorzaty Gruszczyk, Piotra Papaji… Rada Miasta przyjęła te zasady niemal jednogłośnie, przy jednym głosie… wstrzymującym się. Nikt nie był przeciw.

Widać wyraźnie, że niektórym chodzi jedynie o sianie fermentu i podgrzewanie emocji. Dokładnie tak jak zrobił to wcześniej radny Zorychta głosując w obecności mieszkańców za zakupem mieszkań Arrady, a następnie w domowym zaciszu pisząc donos do prokuratury, że to działanie niezgodne z prawem. Dziś działa ten sam mechanizm. Na facebooku wszyscy są zapalczywi, dlatego mam nadzieję, że mieszkańcy faktycznie złożą pozew, sąd przesłucha radnych, porówna podwyżki do wskaźnika inflacji i… zapadnie rozstrzygnięcie. Jak znam życie wtedy nikt o tym nie powie ani słowa… Taką mamy dziś opozycję, tak dziś współzarządzają miastem i dlatego nie potrafię uwierzyć w dobre intencje tej grupy ludzi.

Wracając do sedna uchwały i podwyżek:

Przyjmując założenia wzrostu stawki czynszowej o 2% w kolejnych latach, zgodnie z uchwałą Rady Miasta, wysokość stawki bazowej wynosiłaby:
w 2017 r. – 3,79 zł/m² p.u.
w 2018 r. – 3,87 zł/m² p.u.
w 2019 r. – 3,95 zł/m² p.u.
w 2020 r. – 4,03 zł/m² p.u.
w 2021 r. – 4,11 zł/m² p.u.

Tymczasem przez pięć lat udało się utrzymać niezmienne stawki czynszu z dnia 1 lutego 2016 roku: wysokość stawki bazowej czynszu najmu wynosiła 3,72 zł/m² p.u., natomiast stawka za najem socjalny lokalu – 0,98 zł/m² p.u.

Z dniem 1 stycznia 2021 r. stawka bazowa czynszu za najem 1 m² powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego zasobu Gminy Piekary Śląskie wyniesie 4,03 zł, a stawka za najem socjalny lokalu – 1,04 zł.

Podwyżka stawki bazowej wynosi 0,31 groszy za metr kwadratowy, czyli 12 złotych za 40 metrów kwadratowych mieszkania. To wzrost o 8% i to dopiero po 5 latach, zamiast sukcesywnego wzrostu. Tak naprawdę, przez 5 lat lokatorzy oszczędzali: w 2017 roku płacąc 2% taniej, w 2018 roku 4% taniej, 2019 roku 6% taniej, 2020 roku 8% taniej niż zakładano, a ostatecznie w 2021 roku dalej oszczędzą 2% względem planu.

Sądząc po komentarzach zamieszczanych w internecie utrzymywanie cen jednak nie ma sensu – stawki muszą być podnoszone w cyklach rocznych o poziom zakładany przez politykę mieszkaniową i rekompensujący wskaźnik inflacji. I od tej pory dokładnie tak będziemy tę politykę mieszkaniową prowadzić. 1 stycznia każdego roku stawka czynszowa będzie korygowana zgodnie z polityką mieszkaniową z uwzględnieniem wskaźnika inflacji. Oznacza to, że nie będzie już podwyżek raz na pięć lat, ale czynsze będą regulowane systematycznie.

Podwyżka stawki bazowej nie ma nic wspólnego z remontami, inwestycjami i Osiedlem Wieczorka – dotyczy wszystkich zasobów miejskich. Zauważyłem też, że posługując się słowem “czynsz” wrzuca się do jednego worka wszystkie opłaty. I nagle z kilkuset złotych –  na wrzuconym na facebooku rachunku wychodzi czynsz: 264 złote.

Drogo? No to porównajmy stawki bazowe z innymi miastami:

Piekary Śląskie: 3,72 (4,03)
Bytom: 4,00/5,00
Chorzów: 7,28
Ruda Śląska: 7,10
Zabrze: 6,20
Świętochłowice: 6,70
Radzionków: 4,80/5,30/8,00
Tarnowskie Góry: 4,50/4,95
Dąbrowa Górnicza: 8,38

BYTOM – stawki obowiązują od 1 września 2015 r.
CHORZÓW –  stawki obowiązują od 1 stycznia 2016 r
RUDA ŚLĄSKA – stawki obowiązują od 01.07.2017 r.
ZABRZE – stawki obowiązują od 1 października 2015 r.
ŚWIĘTOCHŁOWICE – stawki obowiązują od 29.04.2015 r.
RADZIONKÓW – stawki obowiązują od 1 stycznia 2009 r.
TARNOWSKIE GÓRY – stawki obowiązują od1 sierpnia 2015 r.
DĄBROWA GÓRNICZA – stawki obowiązują od 25.03.2015 r.

Czekadź – w lipcu podwyżka stawki bazowej z 6,20 na 7,13. Wzrost o 15%. Oczywiście do tego system zwyżek i zniżek dokładnie tak jak u nas.

Mieszkania komunalne nie zawsze znajdują się idealnych budynkach, bo przecież od kilkudziesięciu lat nie były remontowane i odbiegają od współczesnych standardów. Jednak sukcesywnie są remontowane, ale przede wszystkim trafiają do lokatorów ZA DARMO, z gwarancją zamieszkiwania przez całe życie (o ile płacimy czynsz nikt nie wypowie umowy najmu) i naprawdę niskimi stawkami czynszu.

Stawka bazowa w lokalu komunalnym po podwyżce wynosi 4,03 zł za m2. Miasto niedawno kupiło zasoby Arrady – ponad 800 mieszkań. Jak tam kształtują się stawki? Od 8 zł za m2 do 10,77 zł za m2 – każdy z lokatorów z przyjemnością zamieniłby się na dowolne mieszkanie komunalne.

Nie wspominam już nawet o kosztach, jakie ponoszą ludzie, którzy wynajmują mieszkania na wolnym rynku. Samo odstępne od 600 do 1200 złotych, a do tego czynsz i media. Nie dziwię się, że tak wiele osób marzy o otrzymaniu mieszkania komunalnego i zmniejszeniu opłat za mieszkanie.

Stawki bazowe to jedno – od nich przysługują “zwyżki” i “zniżki”. Dziwny jest to system i nie zawsze zrozumiały, ale niestety takie mamy prawo i tak to funkcjonuje w mieszkaniach komunalnych. W załączeniu szczegółowa rozpiska zwyżek i zniżek, także w odniesieniu do innych miast. Zobacz TUTAJ

Swoją drogą niezwykłe emocje wzbudziła kwestia wzrostu czynszu. A zauważyliście Państwo o ile wzrosły ceny na rynku? Ile drożej płacimy za chleb, masło i inne produkty spożywcze? O ile wzrosły ceny prądu? Oczywiście, wzrosły też wynagrodzenia – płaca minimalna jest na wyższym poziomie, co również ma przełożenie na wysokość czynszów.

Jeśli chodzi o mieszkania komunalne – pojawia się jeszcze jeden aspekt. Nikt nie weryfikuje ile zarabiają lokatorzy i czy dalej powinni płacić “niższe czynsze” od tych wolnorynkowych. Wiele osób mieszkania dostało przed lat i dziś nie spełniają żadnych kryteriów, często zarabiając o wiele więcej od rodzin ledwo wiążących koniec z końcem i wynajmujących mieszkanie od prywaciarza. I bardzo często to właśnie takie osoby, które przekraczają próg dochodowy, a płacą mniej niż inni – najgłośniej protestują przeciwko podwyżkom.

W ubiegłym roku weszły w życie nowe przepisy (ustawa) sprowadzające się do weryfikacji wysokości dochodów lokatorów mieszkań komunalnych w trakcie najmu – nie częściej niż co 2,5 roku. Jeżeli się okaże, że najemca przekracza ustalone progi dochodowe, będzie płacił wyższy czynsz za mieszkanie – proporcjonalnie do stopnia przekroczenia progów dochodowych. W zamyśle – czynsze komunalne mają być dla osób o najniższych dochodach, pozostali zapłacą stawki zbliżone do komercyjnych. Weryfikacja dochodów i wzrost czynszów dla osób najlepiej zarabiających pozwoli jednocześnie utrzymać niskie ceny dla tych najbardziej potrzebujących. 

Gospodarka mieszkaniami komunalnymi w najbliższej przyszłości na pewno będzie się zmieniać. I czy nam się to podoba, czy nie – mieszkania komunalne będą przysługiwały tym najbardziej potrzebującym, a nie wszystkim.